5.1 Zmiany zasad rachunkowości, szacunków, błędy lat poprzednich

Zmiany zasad rachunkowości dokonywane są tylko wówczas, gdy:

wymagają tego postanowienia MSSF lub
prowadzi to do tego, iż zawarte w sprawozdaniu finansowym informacje o wpływie transakcji, innych zdarzeń i warunków na sytuację finansową, wynik finansowy czy też przepływy pieniężne Grupy będą bardziej przydatne i wiarygodne.

Zmianę zasad (polityki) rachunkowości związaną z początkowym zastosowaniem MSSF rozlicza się zgodnie z określonymi przepisami przejściowymi zawartymi w tych MSSF. Jeśli zmiana zasad (polityki) rachunkowości dokonywana jest w związku z początkowym zastosowaniem MSSF, które nie zawierają określonych przepisów przejściowych dotyczących tej zmiany lub zmiany dokonuje się dobrowolnie, zmianę tę jednostka wprowadza retrospektywnie. Retrospektywne wprowadzenie zmiany zasad (polityki) rachunkowości dokonywane jest poprzez korektę w sprawozdaniu z sytuacji finansowej salda otwarcia każdej pozycji kapitału własnego, której ta zmiana dotyczy dla najwcześniejszego prezentowanego okresu oraz ujawnienie innych danych porównawczych dla każdego okresu, tak jak gdyby zmienione zasady (polityka) rachunkowości były stosowane od zawsze.

Pozycje sprawozdania finansowego ustalone na podstawie szacunku podlegają weryfikacji, jeśli zmienią się okoliczności będące podstawą dokonanych szacunków lub w wyniku pozyskania nowych informacji czy zdobycia większego doświadczenia.

Skutki zmiany wartości szacunkowej uwzględnia się prospektywnie, co oznacza, że koryguje się wartości dotyczące transakcji, innych zdarzeń i warunków od momentu, w którym nastąpiła zmiana (zmiana wpływa tylko na bieżące sprawozdanie z całkowitych dochodów, bądź na wyniki danego okresu i okresów przyszłych).

Przyjmuje się założenie, że błędy koryguje się już w okresie, w którym zostały popełnione (a nie odkryte), zatem istotne błędy poprzednich okresów koryguje się retrospektywnie, a różnice odnosi na kapitał własny.

5.1.1 Zmiany w stosowanych MSSF

5.1.1.1 Standardy i interpretacje oraz zmiany standardów wchodzące w życie od 1 stycznia 2016 roku

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zastosowano następujące nowe standardy i interpretacje oraz zmiany standardów:

Nazwa standardu/interpretacji	Data wejścia w życie dla rocznych okresów rozpoczynających się od dnia	Rozporządzenie zatwierdzające standard lub interpretację	Komentarz
Zmiana do MSR 16 i MSR 41 – Rośliny produkcyjne	1 stycznia 2016	2113/2015	Zmiana wprowadza definicję aktywów produkcyjnych i usuwa je z zakresu stosowania MSR 41 przenosząc je do MSR 16, co skutkuje zmianą metody wyceny. Zmiana nie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSSF 11 – Rozliczenie nabycia udziału we wspólnej działalności	1 stycznia 2016	2173/2015	Zmiana precyzuje, że nabywcy udziałów we wspólnych operacjach powinni stosować wszystkie zasady dotyczące rachunkowości przejęć wynikające z MSSF 3 i innych MSSF, które nie stoją w sprzeczności z MSSF 11 oraz ujawniać informacje wymagane w tych standardach. Zmiana nie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSR 16 i MSR 38 – wyjaśnienie dopuszczalnych metod amortyzacji	1 stycznia 2016	2231/2015	Zmiana precyzuje, że przyjęcie metod amortyzacji opartych na przychodach generowanych przez aktywa nie jest właściwe. Zmiana nie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdania finansowego Grupy PZU.
Zmiany do MSSF 2012-2014	1 stycznia 2016	2343/2015	Zmiana do MSSF 5 – dodanie wskazówek dotyczących reklasyfikacji aktywów z przeznaczonych do sprzedaży do przeznaczonych do dystrybucji do właścicieli i odwrotnie oraz przypadków zaprzestania klasyfikacji aktywów przeznaczonych do dystrybucji do właścicieli. Zmiana do MSSF 7 – dodanie wskazówek dotyczących ujawnień związanych z umowami obsługi aktywów oraz wyjaśnień zastosowania zmian do MSSF 7 dotyczących kompensat w skróconych śródrocznych sprawozdaniach finansowych. Zmiana do MSR 19 – wyjaśnienie, że obligacje korporacyjne wysokiej jakości wykorzystywane w szacowaniu stopy dyskontowej używanej w kalkulacji świadczeń po okresie zatrudnienia powinny być denominowane w tej samej walucie, w której będą wypłacane świadczenia (a zatem aktywność rynku na te obligacje powinna być oceniana na poziomie waluty). Zmiany do MSR 34 – uszczegółowienie pojęć. Zmiany nie miały wpływu na skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSR 1 – Inicjatywa dotycząca ujawnień	1 stycznia 2016	2406/2015	Dodanie wymogów dotyczących uporządkowanego układu sprawozdania finansowego, wprowadzenie wymogu uzgadniania się sum pośrednich zawartych w rachunku zysków i strat i sprawozdaniu z całkowitych dochodów oraz w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, dodatkowo dodanie wskazówek dotyczących istotności, szczegółowości prezentacji i zasad rachunkowości. Zmiana skutkowała niewielkimi modyfikacjami w układzie podstawowych tabel skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy PZU.
Zmiana do MSR 27 – metoda praw własności w jednostkowym sprawozdaniu finansowym	1 stycznia 2016	2441/2015	Zmiana zezwala jednostkom na stosowanie metody praw własności do wyceny inwestycji w jednostki zależne, stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia w jednostkowych sprawozdaniach finansowych. Zmiana nie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiany do MSSF 10, MSSF 12 i MSR 28 – Jednostki inwestycyjne: Zastosowanie zwolnienia z konsolidacji	1 stycznia 2016	1703/2016	MSSF 10 - Dodanie dodatkowych wskazówek nakazujących jednostkom inwestycyjnym obowiązkową konsolidację zależnych jednostek nieinwestycyjnych świadczących usługi związane z inwestycjami; dodanie wskazówek dotyczących braku obowiązku sporządzania sprawozdań skonsolidowanych przez jednostki dominujące niższego szczebla zależne od jednostek inwestycyjnych. MSR 28 – dodanie wskazówek dotyczących zastosowania wyceny metodą praw własności przez inwestora niebędącego jednostką inwestycyjną w odniesieniu do stowarzyszonej jednostki inwestycyjnej lub joint-venture. Zmiany nie miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.

5.1.1.2 Standardy i interpretacje oraz zmiany standardów wydane, jeszcze nieobowiązujące

Następujące standardy i interpretacje oraz zmiany standardów wydano, ale jeszcze nie obowiązują:

Zatwierdzone rozporządzeniem Komisji Europejskiej:

Nazwa standardu/interpretacji	Data wejścia w życie dla rocznych okresów rozpoczynających się od dnia	Rozporządzenie zatwierdzające standard lub interpretację	Komentarz
MSSF 15 – Przychody z tytułu umów z klientami	1 stycznia 2018	1905/2016	MSSF 15 określa, w jaki sposób i kiedy ujmuje się przychody, jak i wymaga dostarczenia bardziej szczegółowych ujawnień. Standard zastępuje MSR 18 „Przychody”, MSR 11 „Umowy o usługę budowlaną” oraz wiele interpretacji związanych z ujmowaniem przychodów. Standard ma zastosowanie do prawie wszystkich umów z klientami (główne wyjątki dotyczą umów leasingowych, instrumentów finansowych oraz umów ubezpieczeniowych). Fundamentalną zasadą nowego standardu jest ujmowanie przychodów w taki sposób, aby odzwierciedlić transfer towarów lub usług na rzecz klientów oraz w takiej kwocie, która odzwierciedla wysokość wynagrodzenia (tj. płatność), do którego spółka spodziewa się uzyskać prawo w zamian za towary lub usługi. Standard dostarcza również wytycznych ujmowania transakcji, które nie były szczegółowo regulowane przez dotychczasowe standardy (np. przychody z usług czy modyfikacja umów), jak i obszerniejsze wyjaśnienia na temat ujmowania umów wieloelementowych. Z uwagi na brak zastosowania w odniesieniu do ubezpieczeniowych podmiotów Grupy PZU nie oszacowano potencjalnego wpływu zastosowania nowego standardu na całkowite dochody i kapitały własne.
MSSF 9 - Instrumenty finansowe	1 stycznia 2018	2067/2016	Standard zastąpi MSR 39 i określa wymogi w zakresie ujmowania i wyceny, utraty wartości, zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych oraz rachunkowości zabezpieczeń. Standard wprowadza nowe podejście do klasyfikacji aktywów finansowych, która uzależniona jest od charakterystyki przepływów pieniężnych oraz modelu biznesowego związanych z danymi aktywami. Standard ujednolica także model utraty wartości w stosunku do wszystkich instrumentów finansowych. Nowy model oczekiwanej straty z tytułu utraty wartości wymaga szybszego uznawania oczekiwanych strat kredytowych. Standard wprowadza zreformowany model rachunkowości zabezpieczeń z rozszerzonymi wymaganiami ujawnień o działalności związanej z zarządzaniem ryzykiem. Klasyfikacja i wycena Zgodnie z MSSF 9 aktywa finansowe klasyfikuje się do wyceny w: zamortyzowanym koszcie; wartości godziwej przez wynik finansowy; wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Instrumenty klasyfikuje się na moment zastosowania MSSF 9 po raz pierwszy lub w momencie rozpoznania instrumentu. Zmiany klasyfikacji możliwe są wyłącznie w bardzo rzadkich przypadkach zmiany modelu biznesowego. Instrumenty dłużne Klasyfikacja aktywów wynika z modelu biznesowego i charakterystyki przepływów pieniężnych generowanych przez poszczególne aktywa. Model biznesowy określa cel utrzymywania instrumentu finansowego (pozyskanie umownych przepływów pieniężnych czy realizacja zmiany wartości godziwej). Charakterystyka przepływów pieniężnych określa czy są to wyłącznie płatności kapitału i odsetek rozumianych jako koszt pieniądza w czasie (ang. solely principal and interest – SPPI). Jeżeli instrument spełnia test SPPI, a model biznesowy zakłada utrzymanie instrumentu w celu pozyskania umownych przepływów pieniężnych to dłużny instrument kwalifikuje się do wyceny w zamortyzowanym koszcie. Jednostka ma możliwość wyboru wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeżeli eliminuje to niespójności w metodach wyceny. Wycena w wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmuje instrumenty, dla których model biznesowy zakłada zarówno pozyskanie umownych przepływów pieniężnych, jak i realizację zysku poprzez sprzedaż instrumentu. Opcja możliwa jest wyłącznie dla instrumentów spełniających test SPPI. W przypadku wyboru tej opcji całość zmian wartości godziwej odnoszona jest do innych całkowitych dochodów, natomiast odpisy z tytułu utraty wartości, przychody odsetkowe i różnice kursowe prezentowane są w rachunku zysków i strat. Aktywa kapitałowe Aktywa kapitałowe mogą być wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy lub przez inne całkowite dochody. W przypadku wyboru drugiej opcji, zmiany wartości godziwej odnoszone są na inne całkowite dochody i nigdy nie podlegają przeniesieniu do rachunku zysków i strat. Dywidendy i odpisy z tytułu utraty wartości od takich aktywów ujmuje się w rachunku zysków i strat. Zobowiązania finansowe Wycena zobowiązań finansowych nie ulega istotnej zmianie za wyjątkiem konieczności ujęcia zmiany wartości godziwej wynikającej ze zmian własnego ryzyka kredytowego w innych całkowitych dochodach. Utrata wartości MSSF 9 wprowadza obowiązek rozpoznawania strat oczekiwanych, a nie tylko poniesionych, jak to ma miejsce zgodnie z MSR 39. Dla aktywów dłużnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie oraz w wartości godziwej przez inne całkowite dochody utrata wartości będzie mierzona jako 12-miesięczne lub dożywotnie oczekiwane straty kredytowe. Zmiana podejścia będzie miała istotne konsekwencje w przypadku modelowania parametrów ryzyka kredytowego oraz ostatecznej wysokości utworzonych odpisów. Nie będzie dłużej stosowany obecnie okres identyfikacji straty i odpis IBNR. Odpis będzie wyznaczany w trzech kategoriach: koszyk 1 – koszyk z niskim ryzykiem kredytowym – rozpoznana zostanie 12-miesięczna oczekiwana strata kredytowa; koszyk 2 – portfel, w którym nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego – rozpoznana zostanie dożywotnia oczekiwana strata kredytowa; koszyk 3 – kredyty z utratą wartości – rozpoznana zostanie dożywotnia oczekiwana strata kredytowa. Sposób kalkulacji odpisu z tytułu utraty wartości będzie miał także wpływ na sposób rozpoznania przychodu odsetkowego – dla koszyków 1 i 2 będzie wyznaczany na bazie ekspozycji brutto, natomiast w koszyku 3 na bazie netto. Rachunkowość zabezpieczeń W dniu wdrożenia MSSF 9 istnieje możliwość podjęcia decyzji w sprawie kontynuowania stosowania wymogów rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSR 39. W takim wypadku należy zapewnić spójność stosownych powiązań zabezpieczających ze strategią zarządzania ryzykiem. Dodatkowo MSSF 9 zwiększa zakres pozycji, jakie można wyznaczyć jako pozycje zabezpieczane, umożliwia wyznaczenie jako instrumentu zabezpieczającego aktywów lub zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, znosi obowiązek retrospektywnego pomiaru efektywności zabezpieczenia, zwiększa zakres wymaganych ujawnień dotyczących strategii zarządzania ryzykiem przepływów pieniężnych wynikających z transakcji zabezpieczających oraz wpływu rachunkowości zabezpieczeń na sprawozdanie finansowe. Grupa PZU dokonuje przeglądu aktywów finansowych i przypisania ich do właściwego modelu biznesowego. Wdrożenie MSSF 9 może skutkować zmianami w zakresie klasyfikacji niektórych aktywów finansowych (w szczególności konieczność wyceny niektórych należności z tytułu kredytów w wartości godziwej, ze względu na niespełnienie testu SPPI). Wprowadzenie nowego modelu utraty wartości będzie miało wpływ na wysokość odpisów z tytułu utraty wartości w Grupie PZU, szczególnie w zakresie ekspozycji zaklasyfikowanych do koszyka 2. Na moment wdrożenia MSSF 9 jednorazowa zmiana wynikająca z przyjęcia nowych modeli zostanie ujęta w kapitale. Na obecnym etapie nie jest możliwe oszacowanie wpływu zastosowania MSSF 9 na całkowite dochody i kapitały własne Grupy PZU.

Nazwa standardu/interpretacji

Data wejścia w życie dla rocznych okresów rozpoczynających się od dnia

Rozporządzenie zatwierdzające standard lub interpretację

Komentarz

MSSF 15 – Przychody z tytułu umów z klientami

1 stycznia 2018

1905/2016

MSSF 15 określa, w jaki sposób i kiedy ujmuje się przychody, jak i wymaga dostarczenia bardziej szczegółowych ujawnień. Standard zastępuje MSR 18 „Przychody”, MSR 11 „Umowy o usługę budowlaną” oraz wiele interpretacji związanych z ujmowaniem przychodów. Standard ma zastosowanie do prawie wszystkich umów z klientami (główne wyjątki dotyczą umów leasingowych, instrumentów finansowych oraz umów ubezpieczeniowych). Fundamentalną zasadą nowego standardu jest ujmowanie przychodów w taki sposób, aby odzwierciedlić transfer towarów lub usług na rzecz klientów oraz w takiej kwocie, która odzwierciedla wysokość wynagrodzenia (tj. płatność), do którego spółka spodziewa się uzyskać prawo w zamian za towary lub usługi. Standard dostarcza również wytycznych ujmowania transakcji, które nie były szczegółowo regulowane przez dotychczasowe standardy (np. przychody z usług czy modyfikacja umów), jak i obszerniejsze wyjaśnienia na temat ujmowania umów wieloelementowych.

Z uwagi na brak zastosowania w odniesieniu do ubezpieczeniowych podmiotów Grupy PZU nie oszacowano potencjalnego wpływu zastosowania nowego standardu na całkowite dochody i kapitały własne.

MSSF 9 - Instrumenty finansowe

1 stycznia 2018

2067/2016

Standard zastąpi MSR 39 i określa wymogi w zakresie ujmowania i wyceny, utraty wartości, zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych oraz rachunkowości zabezpieczeń.

Standard wprowadza nowe podejście do klasyfikacji aktywów finansowych, która uzależniona jest od charakterystyki przepływów pieniężnych oraz modelu biznesowego związanych z danymi aktywami. Standard ujednolica także model utraty wartości w stosunku do wszystkich instrumentów finansowych. Nowy model oczekiwanej straty z tytułu utraty wartości wymaga szybszego uznawania oczekiwanych strat kredytowych.

Standard wprowadza zreformowany model rachunkowości zabezpieczeń z rozszerzonymi wymaganiami ujawnień o działalności związanej z zarządzaniem ryzykiem.

Klasyfikacja i wycena

Zgodnie z MSSF 9 aktywa finansowe klasyfikuje się do wyceny w:

zamortyzowanym koszcie;

wartości godziwej przez wynik finansowy;

wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Instrumenty klasyfikuje się na moment zastosowania MSSF 9 po raz pierwszy lub w momencie rozpoznania instrumentu. Zmiany klasyfikacji możliwe są wyłącznie w bardzo rzadkich przypadkach zmiany modelu biznesowego.

Instrumenty dłużne

Klasyfikacja aktywów wynika z modelu biznesowego i charakterystyki przepływów pieniężnych generowanych przez poszczególne aktywa. Model biznesowy określa cel utrzymywania instrumentu finansowego (pozyskanie umownych przepływów pieniężnych czy realizacja zmiany wartości godziwej). Charakterystyka przepływów pieniężnych określa czy są to wyłącznie płatności kapitału i odsetek rozumianych jako koszt pieniądza w czasie (ang. solely principal and interest – SPPI).

Jeżeli instrument spełnia test SPPI, a model biznesowy zakłada utrzymanie instrumentu w celu pozyskania umownych przepływów pieniężnych to dłużny instrument kwalifikuje się do wyceny w zamortyzowanym koszcie. Jednostka ma możliwość wyboru wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeżeli eliminuje to niespójności w metodach wyceny. Wycena w wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmuje instrumenty, dla których model biznesowy zakłada zarówno pozyskanie umownych przepływów pieniężnych, jak i realizację zysku poprzez sprzedaż instrumentu. Opcja możliwa jest wyłącznie dla instrumentów spełniających test SPPI. W przypadku wyboru tej opcji całość zmian wartości godziwej odnoszona jest do innych całkowitych dochodów, natomiast odpisy z tytułu utraty wartości, przychody odsetkowe i różnice kursowe prezentowane są w rachunku zysków i strat.

Aktywa kapitałowe

Aktywa kapitałowe mogą być wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy lub przez inne całkowite dochody. W przypadku wyboru drugiej opcji, zmiany wartości godziwej odnoszone są na inne całkowite dochody i nigdy nie podlegają przeniesieniu do rachunku zysków i strat. Dywidendy i odpisy z tytułu utraty wartości od takich aktywów ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Zobowiązania finansowe

Wycena zobowiązań finansowych nie ulega istotnej zmianie za wyjątkiem konieczności ujęcia zmiany wartości godziwej wynikającej ze zmian własnego ryzyka kredytowego w innych całkowitych dochodach.

Utrata wartości

MSSF 9 wprowadza obowiązek rozpoznawania strat oczekiwanych, a nie tylko poniesionych, jak to ma miejsce zgodnie z MSR 39. Dla aktywów dłużnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie oraz w wartości godziwej przez inne całkowite dochody utrata wartości będzie mierzona jako 12-miesięczne lub dożywotnie oczekiwane straty kredytowe. Zmiana podejścia będzie miała istotne konsekwencje w przypadku modelowania parametrów ryzyka kredytowego oraz ostatecznej wysokości utworzonych odpisów. Nie będzie dłużej stosowany obecnie okres identyfikacji straty i odpis IBNR. Odpis będzie wyznaczany w trzech kategoriach:

koszyk 1 – koszyk z niskim ryzykiem kredytowym – rozpoznana zostanie 12-miesięczna oczekiwana strata kredytowa;

koszyk 2 – portfel, w którym nastąpił znaczny wzrost ryzyka kredytowego – rozpoznana zostanie dożywotnia oczekiwana strata kredytowa;

koszyk 3 – kredyty z utratą wartości – rozpoznana zostanie dożywotnia oczekiwana strata kredytowa.

Sposób kalkulacji odpisu z tytułu utraty wartości będzie miał także wpływ na sposób rozpoznania przychodu odsetkowego – dla koszyków 1 i 2 będzie wyznaczany na bazie ekspozycji brutto, natomiast w koszyku 3 na bazie netto.

Rachunkowość zabezpieczeń

W dniu wdrożenia MSSF 9 istnieje możliwość podjęcia decyzji w sprawie kontynuowania stosowania wymogów rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSR 39. W takim wypadku należy zapewnić spójność stosownych powiązań zabezpieczających ze strategią zarządzania ryzykiem. Dodatkowo MSSF 9 zwiększa zakres pozycji, jakie można wyznaczyć jako pozycje zabezpieczane, umożliwia wyznaczenie jako instrumentu zabezpieczającego aktywów lub zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, znosi obowiązek retrospektywnego pomiaru efektywności zabezpieczenia, zwiększa zakres wymaganych ujawnień dotyczących strategii zarządzania ryzykiem przepływów pieniężnych wynikających z transakcji zabezpieczających oraz wpływu rachunkowości zabezpieczeń na sprawozdanie finansowe.

Grupa PZU dokonuje przeglądu aktywów finansowych i przypisania ich do właściwego modelu biznesowego. Wdrożenie MSSF 9 może skutkować zmianami w zakresie klasyfikacji niektórych aktywów finansowych (w szczególności konieczność wyceny niektórych należności z tytułu kredytów w wartości godziwej, ze względu na niespełnienie testu SPPI). Wprowadzenie nowego modelu utraty wartości będzie miało wpływ na wysokość odpisów z tytułu utraty wartości w Grupie PZU, szczególnie w zakresie ekspozycji zaklasyfikowanych do koszyka 2. Na moment wdrożenia MSSF 9 jednorazowa zmiana wynikająca z przyjęcia nowych modeli zostanie ujęta w kapitale.

Na obecnym etapie nie jest możliwe oszacowanie wpływu zastosowania MSSF 9 na całkowite dochody i kapitały własne Grupy PZU.

Niezatwierdzone przez Komisję Europejską:

Nazwa standardu/interpretacji	Data wydania przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości	Data wejścia w życie dla rocznych okresów rozpoczynających się od dnia (wg Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości)	Komentarz
Zmiana do MSSF 4 – Zastosowanie MSSF 9 Instrumenty Finansowe łącznie z MSSF 4 Kontrakty Ubezpieczeniowe	12 września 2016	1 stycznia 2018	Zgodnie ze zmianą do MSSF 4 wydaną przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 12 września 2016 roku zakłady ubezpieczeń mają możliwość odroczenia wdrożenia MSSF 9 do momentu wejścia w życie MSSF 4 Faza II, dotyczącego kontraktów ubezpieczeniowych, jednak nie później niż do 1 stycznia 2021 roku, jednakże Grupa PZU nie jest uprawniona do wykorzystania tego zwolnienia z uwagi na znaczący udział działalności bankowej.
MSSF 14 – Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe	30 stycznia 2014	1 stycznia 2016 ¹⁾	Umożliwienie podmiotom stosującym MSSF po raz pierwszy, a które obecnie ujmują odroczone salda z działalności regulowanej zgodnie z ich poprzednimi, ogólnie przyjętymi zasadami rachunkowości, kontynuację ujmowania tych sald po przejściu na MSSF. Standard nie dotyczy Grupy PZU.
Wyjaśnienia do MSSF 15 – przychody z tytułu umów z klientami	12 kwietnia 2016	1 stycznia 2018	Wyjaśnienia dostarczają wytycznych dotyczących identyfikacji obowiązków spełnienia świadczeń (ustalanie, w jakich przypadkach zawarte w umowie przyrzeczenia to „odrębne” towary lub usługi, które należy rozliczać osobno), rachunkowości licencji dotyczących własności intelektualnej (ustalenie, w jakich sytuacjach przychody z tytułu licencji dotyczącej własności intelektualnej należy rozliczać „przez pewien okres”, a w jakich sytuacjach w „ danym punkcie w czasie”) oraz rozróżnienia pomiędzy mocodawcą a agentem (doprecyzowanie, że mocodawca w ramach danego ustalenia kontroluje towar lub usługę przed ich przekazaniem do klienta). Zmiany w standardzie obejmują również dodatkowe praktyczne rozwiązania ułatwiające wdrożenie nowego standardu.
MSSF 16 – Leasing	13 stycznia 2016	1 stycznia 2019	MSSF 16 zastępuje MSR 17 Leasing oraz związane z tym standardem interpretacje. W odniesieniu do leasingobiorców nowy standard eliminuje rozróżnienie pomiędzy leasingiem finansowym oraz operacyjnym. Ujęcie obecnego leasingu operacyjnego w sprawozdaniu z sytuacji finansowej spowoduje rozpoznanie nowego składnika aktywów (prawa do użytkowania przedmiotu leasingu) oraz nowego zobowiązania (zobowiązania do dokonania płatności z tytułu leasingu). Prawa do użytkowania przedmiotu leasingu podlegać będą umorzeniu natomiast od zobowiązań naliczane będą odsetki. Spowoduje to powstanie większych kosztów w początkowej fazie leasingu, nawet w przypadku, gdy jego strony uzgodniły stałe opłaty roczne. Ujęcie umów leasingu u leasingodawcy w większości przypadków pozostanie niezmienione w związku z utrzymanym podziałem na umowy leasingu operacyjnego oraz finansowego. Z uwagi na odległy termin wejścia w życie nowego standardu nie oszacowano jeszcze wpływu jego zastosowania na całkowite dochody i kapitały własne.
Zmiana do MSR 7 – Inicjatywa dotycząca ujawnień	29 stycznia 2016	1 stycznia 2017	Zmiana przewiduje przedstawianie ujawnień umożliwiających ocenę zmian wartości zobowiązań powstałych w ramach działalności finansowej (zarówno wynikających z przepływów pieniężnych, jak i zmian o charakterze niepieniężnym). Zastosowanie wymogów będzie wymagało zamieszczenia dodatkowych ujawnień w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy PZU.
Zmiana do MSR 12 – Rozpoznanie aktywów z tytułu podatku odroczonego od niezrealizowanych strat	19 stycznia 2016	1 stycznia 2017	Zmiana wyjaśnia m. in., że niezrealizowane straty powiązane z instrumentami dłużnymi wycenianymi w wartości godziwej, dla których wartością podatkową jest ich początkowy koszt, mogą powodować powstanie ujemnych różnic przejściowych. Zmiana nie będzie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSSF 2 – Klasyfikacja i wycena płatności w formie akcji	20 czerwca 2016	1 stycznia 2018	Zmiana zawiera wskazówki ujednolicające wymogi rachunkowości dla transakcji płatności w formie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych, które przyjmują takie samo podejście jak w przypadku transakcji płatności w formie akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych, wyjątek w MSSF 2 oraz wyjaśnienia sytuacji, kiedy płatność w formie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych zmienia się w płatności w formie akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych z powodu zmiany warunków umownych. Zmiana nie będzie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiany do MSSF 10 i MSR 28 – Sprzedaż lub przeniesienie aktywów pomiędzy inwestorem a jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem	11 września 2014	Odroczony na nieokreślony czas	Główną konsekwencją zmiany jest rozpoznanie całości zysku lub straty w sytuacji gdy transakcja dotyczy zorganizowanego biznesu (niezależnie od tego, czy jest on umiejscowiony w jednostce zależnej czy nie), natomiast częściowe zyski lub straty rozpoznaje się, gdy transakcja dotyczy poszczególnych aktywów, które nie tworzą zorganizowanego biznesu, nawet jeżeli znajdują się w jednostce zależnej. Zmiany nie będą miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSR 40 – Przeniesienia nieruchomości inwestycyjnych	8 grudnia 2016	1 stycznia 2018	Zmiana wyjaśnia kiedy jednostka powinna dokonywać przeniesienia nieruchomości w budowie do lub z kategorii nieruchomości inwestycyjnych, w przypadku zmiany charakteru użytkowania tej nieruchomości w sytuacjach innych niż specyficznie wymienione w MSR 40. Zmiana nie będzie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiany do MSSF 2014-2016	8 grudnia 2016	1 stycznia 2017/ 1 stycznia 2018	Zmiany dotyczą: MSSF 1 – zniesienie zwolnień dla podmiotów stosujących MSSF po raz pierwszy w zakresie pewnych ujawnień; MSSF 12 – ujawnień dotyczących aktywów klasyfikowanych jako przeznaczone do sprzedaży lub działalność zaniechana zgodnie z MSSF 5; MSR 28 – w zakresie możliwości podejmowania przez określone jednostki indywidualnej decyzji dotyczącej wyceny udziałów w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach według wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z MSSF 9. Zmiany nie będą miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Interpretacja KIMSF 22 – Transakcje w walutach obcych i płatności zaliczkowe	8 grudnia 2016	1 stycznia 2018	Interpretacja wyjaśnia, jaki kurs walutowy powinien być stosowany przy ujęciu transakcji denominowanej w walucie obcej zgodnie z MSR 21 w przypadku, kiedy klient dokonuje bezzwrotnej płatności zaliczkowej za dostawę towarów lub usług. Interpretacja nie będzie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.

1) Komisja Europejska wstrzymała proces zatwierdzania do czasu opublikowania ostatecznej wersji standardu.

Podsumowując, Grupa PZU nie przewiduje, aby wprowadzenie powyższych standardów oraz interpretacji miało istotny wpływ na stosowane przez Grupę PZU zasady rachunkowości, z wyjątkiem MSSF 9 i MSSF 15, których wpływu na stosowane przez Grupę PZU zasady rachunkowości jeszcze nie oceniono.

5.1.2 Objaśnienie różnic między wcześniej publikowanym sprawozdaniem a niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym

5.1.2.1 Zmiana prezentacji kwot w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym

W celu poprawy czytelności skonsolidowanego sprawozdania finansowego wszystkie kwoty zaprezentowano w milionach złotych, zamiast, jak dotychczas, w tysiącach złotych. W efekcie przeliczenia z tysięcy na miliony złotych niektóre kwoty prezentowane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym mogą różnić się od wartości zaprezentowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony 31 grudnia 2015 roku z uwagi na konieczność zaokrągleń.

5.1.2.2 Zmiana sposobu sporządzania skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych

Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej zaprezentowano w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych metodą pośrednią zamiast, jak dotychczas, metodą bezpośrednią. Zmiana jest efektem ujęcia działalności bankowej i ma na celu dostosowanie prezentacji sprawozdania z przepływów pieniężnych do praktyki rynkowej i ułatwienie porównania z innymi sprawozdaniami finansowymi.

5.1.2.3 Zmiana sposobu prezentacji sprawozdawczości dotyczącej segmentów i ryzyka

W celu zwiększenia przejrzystości dokonano zmiany prezentacji sprawozdawczości dotyczącej segmentów i not o ryzku. Dane porównywalne przekształcono odpowiednio.

5.1.2.4 Rozliczenie nabycia akcji Alior Banku

W związku z zakończeniem procesu ostatecznego rozliczenia nabycia akcji Alior Banku dokonano retrospektywnego przekształcenia danych na 31 grudnia 2015 roku. Dodatkowe informacje związane z tym rozliczeniem przedstawiono w punkcie 2.4.1.2.

5.1.2.5 Usunięcie pozycji w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej

Ze względu na nieistotność kwot, w celu zwiększenia przejrzystości skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej w aktywach usunięto pozycje „Szacowane regresy i odzyski” i „Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego”. Kwoty w nich prezentowane przesunięto odpowiednio do „Innych aktywów” i „Należności”. W zobowiązaniach usunięto pozycję „Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego”, a kwoty zaprezentowano w „Zobowiązaniach”.

5.1.2.6 Zmiana prezentacji zobowiązań z tytułu pożyczek papierów wartościowych

W celu zwiększenia przejrzystości skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązania z tytułu papierów wartościowych pożyczonych w celu dokonania krótkiej sprzedaży zaprezentowano w pozycji „Zobowiązania finansowe”, a nie jak do tej pory jako „Inne zobowiązania”.

5.1.2.7 Prezentacja odsetek otrzymanych w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych

W celu zapewnienia bardziej adekwatnego ujęcia odsetek otrzymanych od instrumentów dłużnych w obrębie działalności inwestycyjnej skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych przeniesiono wpływy z tytułu tych odsetek z pozycji „Realizacja dłużnych papierów wartościowych” do pozycji „Odsetki otrzymane”.

5.1.2.8 Wpływ różnic na skonsolidowane sprawozdanie finansowe

W kolejnych tabelach zaprezentowano wpływ powyższych zmian na pozycje skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Aktywa	31 grudnia 2015 (zatwierdzone)	Korekta	31 grudnia 2015 (przekształcone)	1 stycznia 2015 *(zatwierdzone)*	Korekta	1 stycznia 2015 *(przekształcone)*
Wartość firmy	1 507	25 ¹⁾	1 532	769	-	769
Inne aktywa	699	114 ²⁾	813	235	128 ²⁾	363
Szacowane regresy i odzyski	114	(114) ²⁾	pozycja usunięta	128	(128) ²⁾	pozycja usunięta
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	349	20 ¹⁾	369	27	-	27
Aktywa finansowe - pożyczki	43 403	(77) ¹⁾	43 326	14 694	-	14 694
Należności	3 271	67 2)	3 338	3 085	-	3 085
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	67	(67) ²⁾	pozycja usunięta	-	-	pozycja usunięta
Aktywa, razem	105 429	(32) ¹⁾	105 397	67 573	-	67 573

1) Zmiana opisana w punkcie 5.1.2.4.
2) Zmiana opisana w punkcie 5.1.2.5.
3) Zmiana opisana w punkcie 5.1.2.6.

podstawowe_zasady_polityka_rachunkowosci_tabela_6_pzu2016.xlsx

Kapitały i zobowiązania	31 grudnia 2015 (zatwierdzone)	Korekta	31 grudnia 2015 (przekształcone)	1 stycznia 2015 *(zatwierdzone)*	Korekta	1 stycznia 2015 *(przekształcone)*
Udziały niekontrolujące	2 255	(61) ¹⁾	2 194	1	-	1
Kapitały, razem	15 179	(61) ¹⁾	15 118	13 168	-	13 168

Zobowiązania finansowe	44 488	207 ³⁾	44 695	9 403	-	9 403
Inne zobowiązania	3 679	29 ¹⁾(207) ³⁾69 ²⁾	3 570	3 820	54 ²⁾	3 874
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	69	(69) ²⁾	pozycja usunięta	54	(54) ²⁾	pozycja usunięta
Zobowiązania, razem	90 250	29 ¹⁾	90 279	54 405	-	54 405
Kapitały i zobowiązania, razem	105 429	(32) ¹⁾	105 397	67 573	-	67 573

1) Zmiana opisana w punkcie 5.1.2.4.
2) Zmiana opisana w punkcie 5.1.2.5.
3) Zmiana opisana w punkcie 5.1.2.6.

podstawowe_zasady_polityka_rachunkowosci_tabela_7_pzu2016.xlsx

Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych	31 grudnia 2015 (zatwierdzone)	Korekta	31 grudnia 2015 (przekształcone)
Realizacja dłużnych papierów wartościowych	45 542	(324) ¹⁾	45 218
Odsetki otrzymane	1 413	324 ¹⁾	1 737
Wpływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej	645 441	-	645 441

1) Zmiana opisana w punkcie 5.1.2.7

podstawowe_zasady_polityka_rachunkowosci_tabela_8_pzu2016.xlsx

Formularz wyszukiwania

5.1 Zmiany zasad rachunkowości, szacunków, błędy lat poprzednich

Formularz wyszukiwania