Składki
W 2016 roku Grupa PZU zebrała składki brutto o wartości 20 219 mln zł, czyli o 10,1% wyższe niż w 2015 roku.
W ramach poszczególnych segmentów zanotowano:
- wyższą w porównaniu do 2015 roku sprzedaż w segmencie klienta masowego o 1 433 mln zł (z wyłączeniem składki między segmentami), w tym głównie w obrębie ubezpieczeń komunikacyjnych w konsekwencji wzrostu średniej składki oraz liczby ubezpieczeń;
- wzrost składki w segmencie klienta korporacyjnego względem 2015 roku o 371 mln zł (z wyłączeniem składki między segmentami), w tym głównie w obrębie ubezpieczeń komunikacyjnych w konsekwencji wzrostu średniej składki oraz liczby ubezpieczeń oraz ubezpieczeń od ognia i innych szkód majątkowych oraz pozostałych OC (efekt pozyskania kilku umów o wysokiej wartości jednostkowej);
- wzrost sprzedaży w segmencie ubezpieczeń grupowych i indywidualnie kontynuowanych - wyższa składka okresowa o 86 mln zł głównie w wyniku rozwoju ubezpieczeń grupowych ochronnych (wzrost średniej składki i średniej ilości umów dodatkowych na ubezpieczonego) oraz pozyskania składki w ubezpieczeniach zdrowotnych zawieranych w formie grupowej (nowi klienci w ubezpieczeniach ambulatoryjnych);
- w segmencie ubezpieczeń indywidualnych spadek składki o 60 mln zł w porównaniu do poprzedniego roku, głównie w indywidualnych produktach unit-linked w kanale bancassurance;
- wzrost przypisu składki zebranej przez spółki zagraniczne względem 2015 roku o 31 mln zł, w tym głównie rozwój sprzedaży w segmencie krajów bałtyckich skompensowany dezinwestycją spółki PZU Litwa we wrześniu 2015 roku.
Przychody netto z tytułu prowizji i opłat
Przychody netto z tytułu prowizji i opłat w 2016 roku wniosły 523 mln zł do wyniku Grupy PZU, czyli były o 280 mln zł wyższe niż w poprzednim roku. Obejmowały one przede wszystkim:
- przychody netto z tytułu prowizji i opłat dla działalności bankowej w wysokości 330 mln zł w tym głównie: prowizje maklerskie, przychody i koszty związane z obsługą rachunków bankowych, kart płatniczych i kredytowych, wynagrodzenie z tytułu pośrednictwa sprzedaży ubezpieczeń;
- przychody z tytułu zarządzania aktywami OFE Złota Jesień, które wyniosły 93 mln zł (spadek o 7,9% w porównaniu z poprzednim rokiem w wyniku spadku aktywów netto OFE PZU);
- przychody i opłaty od funduszy oraz towarzystw funduszy inwestycyjnych w wysokości 102 mln zł, czyli o 13 mln zł niższe niż w poprzednim roku głównie w związku ze zmianą liczby funduszy objętych konsolidacją względem porównywalnego okresu.
Segmenty ubezpieczeń mln zł, lokalne standardy rachunkowości | Przypis składki brutto | ||||
2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | |
RAZEM | 20 219 | 18 359 | 16 885 | 16 480 | 16 243 |
Razem ub. majątkowe i osobowe - Polska (składka przypisana na zewnątrz) | 10 878 | 9 074 | 8 367 | 8 269 | 8 451 |
Ubezpieczenia masowe Polska | 8 742 | 7 309 | 6 560 | 6 534 | 6 614 |
OC komunikacyjne | 3 635 | 2 595 | 2 373 | 2 453 | 2 567 |
AC komunikacyjne | 2 147 | 1 727 | 1 579 | 1 549 | 1 598 |
Inne produkty | 2 960 | 2 987 | 2 608 | 2 531 | 2 449 |
Ubezpieczenia korporacyjne Polska | 2 136 | 1 765 | 1 807 | 1 735 | 1 838 |
OC komunikacyjne | 532 | 367 | 354 | 372 | 394 |
AC komunikacyjne | 712 | 510 | 461 | 479 | 544 |
Inne produkty | 892 | 888 | 992 | 885 | 899 |
Razem ubezpieczenia na życie - Polska | 7 949 | 7 923 | 7 808 | 7 745 | 7 454 |
Ub. Grupowe i kontynuowane - Polska | 6 775 | 6 689 | 6 539 | 6 415 | 6 364 |
Ub. Indywidualne - Polska | 1 174 | 1 234 | 1 269 | 1 330 | 1 090 |
Razem ub. majątkowe i osobowe - Ukraina i Kraje bałtyckie | 1 305 | 1 288 | 632 | 388 | 338 |
Ukraina ub. majątkowe i osobowe | 173 | 138 | 133 | 157 | 142 |
Kraje bałtyckie ub. majątkowe i osobowe | 1 132 | 1 150 | 499 | 230 | 196 |
Razem ubezpieczenia na życie* - Ukraina i Kraje bałtyckie | 88 | 74 | 78 | 78 | - |
Ukraina ub. na życie* | 37 | 31 | 41 | 47 | - |
Litwa ub. na życie* | 51 | 43 | 37 | 32 | - |
Struktura składki przypisanej brutto Grupy PZU (w %)
Wynik netto na działalności inwestycyjnej i koszty odsetkowe
W 2016 roku wynik netto na działalności inwestycyjnej Grupy PZU wyniósł 3 587 mln zł wobec 1 739 mln zł w 2015 roku (wzrost o 106,3%). Wyższy wynik to przede wszystkim efekt uwzględniania działalności prowadzonej przez sektor bankowy (m.in. przychodów odsetkowych, w tym od kredytów oraz wyniku handlowego) na skutek rozpoczęcia konsolidacji Alior Banku.
Po uwzględnieniu kosztów odsetkowych oraz wyłączając wpływ Alior Banku i pakietu Grupy Azoty wynik netto na działalności inwestycyjnej w 2016 roku wyniósł 1 454 mln zł i był wyższy niż wynik ubiegłego roku o 74 mln zł, na co wpływ miały przede wszystkim następujące czynniki:
- lepszy wynik na notowanych instrumentach kapitałowych w szczególności ze względu na poprawę koniunktury na GPW – wzrost indeksu WIG o 11,4% wobec spadku o 9,6% w analogicznym okresie roku ubiegłego;
- spadek wyniku z odsetkowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej na skutek spadku cen polskich obligacji skarbowych – wynikającego w dużej mierze ze zmiany perspektyw dla globalnych stóp procentowych;
- niższy poziom portfela obligacji utrzymywanych do terminu wymagalności w efekcie przejściowego ograniczenia reinwestycji w środowisku niskich stóp procentowych;
- wysoki poziom ujemnych różnic kursowych od własnych dłużnych papierów wartościowych w efekcie aprecjacji kursu EUR względem PLN bilansowany jednoczesnym wzrostem wyceny portfela aktywów denominowanych w EUR.
Na koniec 2016 roku wartość portfela lokat1 Grupy PZU z wyłączeniem wpływu Alior Banku wynosiła 50 407 mln zł wobec 52 248 mln zł na koniec 2015 roku.
Grupa prowadzi działalność inwestycyjną zgodnie z wymogami ustawowymi przy zachowaniu odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa, płynności i rentowności. Dłużne skarbowe papiery wartościowe stanowiły ponad 60% portfela lokat z wyłączeniem Alior Banku zarówno na 31 grudnia 2016 roku jak i na 31 grudnia 2015 roku.
W roku 2016 działalność inwestycyjna Grupy PZU koncentrowała się na kontynuacji realizacji założeń strategicznych, w szczególności optymalizacji rentowności działalności inwestycyjnej poprzez większą dywersyfikację portfela lokat.
Zmiana wyniku netto na działalności inwestycyjnej po uwzględnieniu kosztów odsetkowych (w mln zł)
Struktura portfela lokat z wyłączeniem wpływu Alior Banku* (w %)
Wynik na pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych
W 2016 roku saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych było ujemne i wynosiło 740 mln zł wobec także ujemnego w 2015 roku na poziomie 419 mln zł. Wpływ na poziom tego wyniku miały następujące czynniki:
- włączenie Alior Bank do wyników Grupy PZU oraz połączenie Alior Bank z wydzieloną działalnością BPH w tym uwzględnienie w 2016 roku kosztu rezerwy restrukturyzacyjnej związanej z transakcją połączenia banków w wysokości 268 mln zł;
- wprowadzenie podatku od instytucji finansowych – obciążenie Grupy PZU (łącznie na działalności ubezpieczeniowej oraz bankowej) tym podatkiem w 2016 roku wyniosło 395 mln zł;
- uwzględnienie kosztów wartości niematerialnych i prawnych zidentyfikowanych w wyniku transakcji zakupu udziałów w Alior Bank przez PZU w wysokości 46 mln zł oraz wydzielonej części BPH (2 mln zł).
Powyższe czynniki zostały częściowo skompensowane:
- zyskiem z tytułu okazyjnego nabycia wydzielonej części banku BPH w wysokości 508 mln zł zawierającym w szczególności: różnicę pomiędzy ceną nabycia a przejętymi aktywami netto wg wartości księgowej w wysokości 282 mln zł; wycenę do wartości godziwej składników aktywów i pasywów w kwocie 313 mln zł;
- niższymi o 119 mln zł kosztami amortyzacji wartości niematerialnych zidentyfikowanych w wyniku transakcji przejęcia spółek ubezpieczeniowych oraz medycznych.
1 Portfel lokat obejmuje aktywa finansowe (łącznie z produktami inwestycyjnymi, z wyłączeniem należności od klientów z tytułu kredytów), nieruchomości inwestycyjne (włącznie z częścią prezentowaną w kategorii aktywa przeznaczone do sprzedaży), ujemną wycenę instrumentów pochodnych oraz zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu.